Biesiadki

Biesiadki – wieś opasana długimi wstęgami pól

Biesiadki zajmują niewielki fragment (ok. 635ha) rozległej wierzchowiny we wschodniej części Pogórza Wiśnickiego. Wieś liczy 886 mieszkańców.

Ustalenia badaczy mówią o genezie Biesiadek jako osady obronnej, położonej na wyodrębnionym pagórku, mającej znaczenie militarne (obrona południowej granicy Polski). Pierwsza historyczna wzmianka o wsi pochodzi z dokumentu z 1269 roku, a jest to akt lokacyjny wsi podpisany przez biskupa Pawła z Przemankowa. Sołectwo we wsi Possedk dostał niejaki Radost, który gospodarowanie zaczynał na bardzo dobrych warunkach. Wówczas bowiem w Biesiadkach znajdowały się karczma, łaźnia, jatka i młyn o dwóch kołach. Wieś lokowana była na prawie niemieckim, czemu zawdzięcza dzisiejszy wygląd – układ pól podzielonych na łany oraz układ zabudowy typu wsi-ulicówki zbudowanej na grani, z kościołem jako dominantą. Biesiadki zalicza się do wsi łanowych, zakładanych na karczunkach leśnych

W XV wieku Biesiadki odczuły boleśnie – tak jak pozostałe wsie klucza uszewskiego – najazd Spytka z Melsztyna, jako odwet na Zbigniewie Oleśnickim, biskupie krakowskim i właścicielu klucza uszewskiego. Kolejnym tragicznym zdarzeniem był „potop” szwedzki, w wyniku którego zniszczony został kościół i zabudowania mieszkalne. Długo odbudowywano wojenne zniszczenia, bo większość ziem leżało odłogiem.

W okresie rozbiorów Biesiadki podlegały urzędowi w Uszwi, która była wtedy siedzibą kamery austriackiej. W 1840 roku biskup tarnowski przywrócił kościołowi w Biesiadkach pełne prawa parafialne. Przyniosło to wsi korzyści, bo proboszcz podjął starania o utworzenie szkoły parafialnej. Rozpoczęła ona działalność w 1856 roku, a pierwszym nauczycielem został miejscowy organista.

Na początku XX wieku rodzina Götzów z Okocimia nabyła część majątku ziemskiego w Biesiadkach. Wiadomo tyle, że w 1933 roku wystawiono z inicjatywy dziedzica zabudowania folwarczne, m.in. murowany dom zarządcy majątku, oborę i spichlerz. Należy również odnotować powstanie Ochotniczej Straży Pożarnej w 1913 roku oraz budowę domu ludowego w 1920 roku (po rozbudowie mieści on przedszkole, świetlicę wiejską, salę widowiskową oraz garaż strażacki).

W listopadzie 1914 roku na terenie wsi doszło do bitwy między oddziałami rosyjskimi i austriackimi. Jeden z pocisków wystrzelonych z rosyjskiej armaty wpadł przez okno do budynku szkolnego i wybuchł, niszcząc wyposażenie. Uszkodzony też został kościół parafialny i zabudowania chłopskie. Mimo to, mieszkańcy wsi ofiarnie składali datki na rzecz żołnierzy polskich walczących na różnych frontach.

W latach międzywojennych w Biesiadkach nie szczędzono pracy i sił, by poprawić warunki życia w wiosce. W 1929 roku ówczesny kierownik szkoły Władysław Zapszał zorganizował mieszkańców do budowy drogi i domu ludowego. Ciężka, ręczna praca została zakończona sukcesem. Niestety jednopiętrowy budynek domu ludowego nie został wykończony, ponieważ nadszedł rok 1939. Materiały zostały rozgrabione przez niemieckich żołnierzy. Wojna znów dotknęła Biesiadki. Już 24 sierpnia 1939 roku 12 mężczyzn otrzymało wezwanie do wojska, a Niemcy pojawili się we wsi 9 września. Na mieszkańców nałożono obowiązek dostarczenia okupantowi żywności i siły roboczej, młodych Biesiadczan wywożono na roboty do Niemiec. W ostatnich miesiącach okupacji Niemcy zmuszali mieszkańców wsi do budowy umocnień na terenie Gnojnika. 17 stycznia 1945 roku do Biesiadek wkroczyły wojska radzieckie.

W trzydziestą rocznicę odzyskania niepodległości na miejscowym cmentarzu postawiono krzyż na grobie poległych za ojczyznę. Choć dziś krzyż ten już nie istnieje, zachowała się mogiła nieznanego żołnierza.

Po zakończeniu wojny życie w Biesiadkach zaczęło się normować. Do wsi wracali wywiezieni na roboty, a gospodarze unowocześniali swoje gospodarstwa. W II połowie lat 50-tych Biesiadki zostały zelektryfikowane, a drogi łączące wieś z sąsiednimi miejscowościami utwardzono. W 1972 roku do Biesiadek po raz pierwszy przyjechał kursowy autobus PKS. W latach 90-tych XX wieku dokonano telefonizacji i gazyfikacji wsi, a także rozbudowano szkołę i zmodernizowano drogi.

Początek XXI wieku oznaczał dla Biesiadek dalszy, zrównoważony rozwój. Szkoła w Biesiadkach jest sukcesywnie modernizowana (m.in. wymiana dachu, modernizacja sal lekcyjnych i korytarzy). W 2017 roku mieszkańcy Biesiadek w końcu doczekali się pięknej i nowoczesnej sali sportowej sąsiadującej ze szkołą. Kolejno, w 2021 roku oddano do użytku zagospodarowaną przestrzeń przyszkolną, którą tworzy ogrodzone i oświetlone boisko wielofunkcyjne, plac zabaw z bezpieczną nawierzchnią oraz obszerny parking.
Prace remontowe prowadzono również w kościele parafialnym oraz budynku Domu Ludowego, w którym swoje siedziby mają publiczne przedszkole, OSP Biesiadki, sołtys wsi, świetlica, biblioteka oraz lokalna organizacja pozarządowa.

Dzięki inwestycjom samorządu, jak również bezinteresownej pracy mieszkańców wsi, Biesiadki mogą się pochwalić zadbanym i funkcjonalnym centrum. Życiem tętnią również obrzeża wsi, zachęcające spokojem oraz malowniczym położeniem do osiedlenia się.

Mieszkańcy Biesiadek mogą aktualnie korzystać z przedszkola, szkoły podstawowej, świetlicy oraz biblioteki. Na terenie wsi działa sklep spożywczy oraz kilka mniejszych i średnich przedsiębiorstw.

W Biesiadkach aktywnie działa Rada Sołecka, Rada Parafialna oraz lokalne organizacje pozarządowe – LKS Wulkan Biesiadki, Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Biesiadki „Tradycja i Rozwój” oraz OSP Biesiadki. Miejscowość znana jest również wielbicielom agroturystyki, którzy znajdą tu kilka gospodarstw agroturystycznych, oferujących między innymi kontakt ze zwierzętami oraz lokalną, zdrową kuchnię.

Galeria zdjęć

Biesiadki - malownicza wieś